دهمین نکوداشت هفته علوم و فناوری چاپ، با تمرکز بر فناوری‌های نوظهور و کسب و کارهای دانش‌بنیان در صنعت چاپ برگزار شد.
دهمین نکوداشت هفته علوم و فناوری چاپ از 21 تا 27 مهرماه امسال با شعار «صنعت چاپ، فناوری‌های نوظهور و حکمرانی ارزش آفرین» به همت انجمن علمی فناوری چاپ ایران برگزار شد. هفت نشست برای این رویداد پیش‌بینی شده بود که طی شش روز برگزار شدند و شامل سمینارهای هم‌اندیشی علمی و تخصصی فناوری و صنعت چاپ «جهش تولید با مشارکت مردم»، «توسعه پژوهش، خلاقیت، نوآوری و کسب و کارهای دانش بنیان»، «تحول دیجیتالی و همزیستی با هوش مصنوعی و فناوری‌های نوظهور در زنجیره ارزش»، «هویت‌بخشی و بازارسازی صنایع دستی، فرهنگی و سوغات ملی»، «توسعه نیروی انسانی و آموزش، کارآفرینی، تجاری و برندسازی محصولات صادراتی»، «توسعه پایدار، محیط زیست و مسؤولیت‌های اجتماعی» و «وفاق اصناف، تشکل‌ها، نهادهای متولی و نقش پیشکسوتان در تحقق آن» بودند.
به گزارش خبرنگار نشریه فراچاپ، آیین گشایش دهمین نکوداشت هفته علوم و فناوری چاپ، شنبه ۲۱ مهرماه در سالن غدیر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور علی‌اکبر ابراهیمی مدیرکل دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سعید باستانی مدیر امور زیربنایی و تولیدی پژوهشکده مطالعات راهبری مجمع تشخیص مصلحت نظام، علیقلی اعظمی رئیس هیئت مدیره شرکت تعاونی صنایع کارتن و ورق کشور، غلامرضا شجاع مدیرعامل تعاونی لیتوگرافان، جلال ذکایی نایب رئیس اتحادیه لیتوگرافان و جمعی از فعالان حوزه دانشگاهی و فنی صنعت چاپ کشور برگزار شد.
این نشست ساعت 14:30 دقیقه با قرائت قرآن کریم آغاز شد و محمد بیطرفان، رییس انجمن علمی فناوری چاپ ایران نخستین سخنران آن بود، وی در سخنان خود به تداوم برگزاری هفته نکوداشت علوم و فناوری چاپ طی ده سال اشاره و عنوان کرد: اهمیت برگزاری نکوداشت هفته علوم و فناوری چاپ در این یک دهه برای همه دست‌اندرکاران و فعالان صنعت چاپ مشخص است، هرسال به مناسبت هفته چاپ، شعاری برای این رویداد انتخاب و درباره این موضوع در نشست‌های علمی تخصصی با حضور کارشناسان و فعالان صنعت چاپ بحث و تبادل نظر می‌شود.
بیطرفان با اشاره به چرایی انتخاب شعار «صنعت چاپ، فناوری‌های نوظهور و حکمرانی ارزش آفرین»، توضیح داد: امروز یکی از بحث‌های پرطرفدار و پرچالش همه دنیا و کشورها بحث فناوری‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی، بلاک چین و اینترنت اشیا است، بسیاری از فناوری‌ها و تکنولوژی‌های جدید روی سبک زندگی بشر اثر می‌گذارد و در حد اولی‌تر آن در بحث حکرمانی هم نقش آفرینی می‌کند.
به اعتقاد وی، فناوری‌های نوین هر روز ظهور و نفوذ خود را در سطح جهان ارتقا می‌دهند، ما نیز باید در آینده خیلی نزدیک خود را با این شرایط وفق بدهیم، باید این نکته را به یاد داشته باشیم اگر با تغییرات همراه نشویم، قطعاً محکوم به فنا هستیم؛ چه کسب و کار باشد و چه حوزه شخصی. ما باید عادت کنیم که خود را با تغییرات همراه کنیم.
رئیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران در بخش دیگر صحبت‌های خود به چالش‌های فناوری‌های نوین هم اشاره کرد و گفت: نباید فراموش کنیم که تغییرات و فناوری‌های نوظهور چالش‌های مختص خود را برای بشر امروز دارد و بهتر است به جای مقابله با این تغییرات به سمتی برویم که به این فناوری‌ها و تبلیغات جهت بدهیم، آن‌ها را کنترل و به نحو احسن از آن‌ها استفاده کنیم و بهره‌وری و توانمندی خود را توسعه دهیم.
بیطرفان با بیان اینکه در انجمن علمی فناوری چاپ ایران تلاش کردیم هر سال در برنامه‌ریزی هفته نکوداشت به شعار سال مقام معظم رهبری توجه کنیم، تأکید کرد: ما در برنامه‌ها و نشست‌های خود این شعار را به عنوان محور قرار می‌دهیم، در سمینار امروز نیز موضوع «فناوری صنعت چاپ، جهش تولید با مشارکت مردم برای ایران» را بررسی خواهیم کرد زیرا معتقدیم که اهمیت زیادی دارد و فعالان صنعت چاپ باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشند. صنعت چاپ امروز به یک صنعت همه جانبه تبدیل شده و بشر نمی‌تواند بدون آن زندگی کند.
وی همچنین با طرح این موضوع که اگر به دنبال توسعه فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، اقتصاد بدون نفت و ارزآوری برای کشور هستیم باید به نقش صنعت چاپ توجه داشته باشیم، گفت: دستیابی به همه این موضوعات بدون صنعت چاپ و توسعه و پیشرفت آن امکان‌پذیر نخواهد بود، یکی از شاخصه‌هایی که یونسکو برای میزان توسعه یافتگی یک کشور ارزیابی می‌کند، میزان توسعه یافتگی صنعت چاپ و بسته‌بندی آن کشور است؛ امیدواریم در دولت چهاردهم بتوانیم نقاط ضعف موجود را برطرف کنیم و پیشرفت قابل توجهی داشته باشیم.
بیطرفان در پایان صحبت‌های خود از تجلیل پیشکسوتان، جامعه علمی کشور، فعالان و کارآفرینان صنعت چاپ در این هفته خبر داد و گفت: مفتخر هستیم که در انجمن علمی فناوری چاپ توانستیم برای دهمین سال متوالی برگزارکننده این رویداد باشیم، هدف ما این بوده است که در این سال‌ها، رویکرد گفت‌وگو، تعامل و ایجاد ارتباط سالم میان دولت و بخش خصوصی ایجاد و فراهم شود.
کاهش واردات چاپ به زیر 10 درصد
دومین سخنران این نشست که در میانه جمع، افرادی به آن اضافه شدند، علی‌اکبر ابراهیمی مدیرکل دفتر چاپ و نشر بود. ابراهیمی با اشاره به حمایت معنوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از دهمین نکوداشت هفته علوم و فناوری چاپ، عنوان کرد: انجمن علمی فناوری چاپ ایران بنیانگذار سنت نکوداشت هفته علوم و فناوری چاپ است، برپایی چنین رویدادی یک کار بسیار بزرگ و ارزشمند است که حدود یک دهه قدمت دارد و امیدوارم این رویداد خاستگاهی برای توسعه این صنعت باشد.
وی با اشاره به شکل‌گیری انستیتو چاپ ایران به همت انجمن فناوری چاپ و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ادامه داد: امیدواریم در فعالیت این انستیتو شاهد جذب دانشجویان در صنعت چاپ باشیم، امیدواریم که از حداکثر ظرفیت علمی موجود برای ارتقای سطح صنعت چاپ در ایران استفاده کنیم.
ابراهیمی همچنین در سخنان خود به انتخاب شعار جهش تولید از سوی مقام معظم رهبری اشاره کرد و گفت: اینکه مقام معظم رهبری در شعار سال به جهش تولید اشاره کردند اهمیت ویژه‌ای دارد و امیدواریم که فعالان صنعت چاپ به این نکته توجه داشته باشند. نکته‌ای که در این زمینه وجود دارد این است که معمولاً انتخاب شعار سال موتور محرکی برای پیش بردن اهداف گوناگون در کشور بوده است.
وی در بخش دیگر صحبت‌های خود با طرح این موضوع که شعار سال فقط مختص به یک سال نیست و استمرار دارد، تأکید کرد: جهش تولید مانند اقتصاد مقاومتی بن‌بست و انتهایی ندارد، صنعت چاپ نیز در همین راستا می‌تواند به عنوان مکملی در همه صنایع و حوزه‌ها نقش خود را ایفا کند.
مدیرکل دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین بر ضرورت کاهش واردات صنعت چاپ تأکید کرد و گفت: طبق آمار و ارقام منتشر شده، با استفاده از ظرفیت‌های موجود در کشور، واردات صنعت چاپ طی یک دهه گذشته به حداقل خود رسیده و این مایه مباهات است، در این میان، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در راستای جهش تولید با جدیت تمام تلاش کرده تا واردات چاپی در این صنعت به زیر ۱۰ درصد برسد.
ابراهیمی به توانمندی فعالان صنعت چاپ در بخش‌های مختلف غذایی، دارویی و… اشاره کرد و گفت: این توانمندی به وجود آماده است تا تقریباً تمام نیاز از داخل تأمین شود و بتوانیم به خودکفایی کامل برسیم، در این میان یک رکن اصلی برای رسیدن به این هدف، همراهی و همدلی میان همه اجزای این زیست بوم است، در ادامه چنین روندی صادرات ما نیز هر ساله نسبت به گذشته افزایش پیدا می‌کند و سبب پویایی صنعت چاپ خواهد بود.
نگاه صادرات محور بر اساس مزیت‌ها
در ادامه این سمینار علمی تخصصی، سعید باستانی، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی به سخنرانی پرداخت. او در صحبت‌های خود به اهمیت و جایگاه صنعت چاپ در کشور اشاره کرد و گفت: زمانی که در دهه 90 در کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی بودم با صنعت چاپ آشنایی بیشتری پیدا کردم و به مرور در سه سال اخیر از دغدغه‌های این گروه مطلع شده‌ام، در مجلس ما با نمایندگان وزارت ارشاد و وزارت صمت دیدارهای زیادی داشتیم تا صنعت چاپ بتواند از مزایای صنعت بهره ببرد و به نتایج خوبی هم رسیدیم. وی با بیان اینکه فرهنگ غنی ایران یکی از سرمایه‌های ملی و بین‌المللی ماست و یکی از حوزه‌هایی که می‌تواند ویترینی برای آن باشد، صنعت چاپ کشور است، ادامه داد: برخی آمار، صنعت چاپ را صنعت چهارم کشور از نظر گردش مالی می‌دانند، البته با اینکه هنوز اطلاعات و آمار دقیقی از این موضوع نیست، اما باید گفت که اگر صنعت چاپ بعد از نفت، گاز و پتروشیمی، ساختمان و خودروسازی صنعت چهارم کشور از نظر گردش مالی است، با در نظر گرفتن همه موارد پس باید نگاه ما نیز به حوزه چاپ به اندازه استحقاق آن باشد.
به گفته باستانی، وقتی این صنعت می‌تواند به صنایعی مانند خودرو و صنعت ساختمان تنه بزند، باید نگاه ویژه‌ای به آن داشت، البته نگاه ویژه به معنای درنظر گرفتن منابع مالی ویژه و سیاست‌های اجرایی و برنامه‌های ویژه است.
باستانی با بیان اینکه ضروری است از جایگاه چاپ در ایران و وزارت‌خانه‌های فرهنگ و صمت تعریف داشته باشیم، گفت: اگر در حوزه وزارت ارشاد و وزارت صمت با عنوان یا زیرمجموعه‌ای با عنوان چاپ تعریف شود، بسیاری از مشکلات حل خواهد شد. این موضوع موجب خواهد شد تا همه ذی‌نفعان بتوانند نقش خود را ایفا کنند و به انجام وظایف خود بپردازند. وقتی سیاست کلانی را ترسیم می‌کنید، بخش زیادی از چالش‌های کنونی حل خواهد شد، مرز بین اصلاح، هدایت و حمایت مشخص می‌شود، مسؤولیت بخش خصوصی هم مشخص خواهد شد، در این میان دو مؤلفه پیشران‌های اقتصادی و حلقه‌های اتصال بازرگانی برای وصل شدن به بازارهای جهانی نیز اهمیت دارد.
وی با اشاره به دو موردی که نگاه توسعه صادرات محور دارند، عنوان کرد: گاهی ما بنا را بر این می‌گذاریم که توسعه واردات محور داشته باشیم، در این میان ما باید بر اساس مزیت‌ها نگاه صادرات محور داشته باشیم و این نگاه صادرات محور که شکل گرفت حلقه‌های مفقوده مثل جایگاه علم و فناوری در صنعت چاپ باید شناخته شود. همچنین برای نیل به این هدف باید آماری از صنعت چاپ داشته باشیم، زیرا برای درنظر گرفتن سرمایه و اعتبار ویژه برای این صنعت، باید ابتدا آمار دقیقی از گردش مالی صنعت چاپ به دست بیاید تا بتوانیم جایگاه صنعت چاپ را تثبیت کنیم. همه حوزه‌ها مهم هستند، اما برای اینکه بتوان سیاست‌گذاری خاصی برای این صنعت انجام داد، جمع‌آوری چنین داده‌ها و اطلاعاتی لازم و ضروری است.
جهش تولید یعنی بسترسازی توسط دولت و دو قوه دیگر
غلامرضا شجاع، مدیرعامل شرکت تعاونی لیتوگرافان، سخنران دیگر این سمینار بود، وی با بیان اینکه صحبت‌های من درباره اقتصاد کلان کل کشور است چون صنعت چاپ جدا از دیگر صنایع نیست، گفت: انتخاب شعار سال توسط رهبر معظم انقلاب یعنی اینکه همه مسؤولان در سه قوه با تمام توان خود برای رفع موانع و ایجاد زمینه‌های مناسب تلاش کنند تا به شعار نزدیک شویم بعضی از مسؤولان با زرنگی در تحقق شعار رهبری بعد از مسؤولان کلمه مردم را هم اضافه می‌کنند. در صورتی که حدود 85 درصد اقتصاد کشور دولتی و نیمه دولتی، 5 درصد تعاونی و 10 درصد در اختیار بخش خصوصی است. یعنی مردم هیچ سهمی ندارند زیرا از این 10 درصد 4 درصد از ما بهتران هستند که نمی‌توان به آن‌ها مردم گفت.
وی با تبیین سخنان خود، توضیح داد: منظور رهبری از مشارکت مردم در جهش تولید، بسترسازی توسط دولت و دو قوه دیگر برای مردم است، این کار باید انجام شود تا عموم فعالان اقتصادی در همه امور از مالکیت، عاملیت و مدیریت خود مردم، مالک منابع تولیدی کار و محصول کار خود باشند، منظور حضرت آقا بی‌تردید مشارکت همه مردم آماده سرمایه‌گذاری‌های خرد و کلان بوده نه عده‌ای سرمایه‌دار در بخش خصوصی و یا حیاط خلوت دولت‌ها که همان اصطلاح خصولتی است؛ یعنی در بخش‌های واگذار شده دارایی‌های دولت اتفاق افتاده است .
شجاع در ادامه با بیان اینکه نزدیک‌ترین روش تحقق شعار می‌تواند در بخش تعاونی‌ها شکل بگیرد، عنوان کرد: این کار باید انجام شود تا عدالت بنیان و موجب رفع فقر و کاهش فاصله طبقاتی شده و مانع تمرکز ثروت در دست عده‌ای خاص شود، چقدر موجب تأسف است که وزیر تعاون در 16 شهریور امسال در خطبه‌های پیش از نماز جمعه فرمودند تضعیف تعاونی‌ها با مداخلات نادرست دولت‌ها بوده است، اما پس چه باید کرد؟ البته سالی یکبار مسؤولان در هفته تعاون یادشان می‌آید طبق قانون اساسی 25 درصد گردش مالی و اقتصاد کشور باید در بخش تعاونی‌ها فعال باشد .
وی تأکید کرد: ما باید برای تحقق شعار سال، شناخت دقیقی از ظرفیت‌ها و فرصت‌های اقتصادی کشور داشته باشیم، کشوری سرشار و غنی با ظرفیت‌های نفت، گاز، معادن، دریا، کشاورزی و فناوری‌های پیشرفته در حوزه‌های مختلف، همچنین درصد خوب و بالا از هوش سرشار جوانان نخبه، نیروی انسانی کارآمد فعال و علاقه‌مند به کشور باید وضعیت بهتری داشته باشید.
به گفته وی، مهمترین آن اقتصاد سیاست‌زده، معضل فساد و رانت، عدم کارگیری افراد کاردان و متخصص در جای خودشان، بروکراسی ویران کننده ضد صنعت و تولید و در نهایت ساختارها و ریل‌گذاری‌هایی است که با تفکر نظام سرمایه‌داری غرب و وابستگی و گرفتار ظالمانه دو قطب دیگر جهان که سیستم اقتصادی شکست خورده کمونیستی شرقی خود را رها کرده و به سمت اقتصاد آزاد سرمایه‌داری هدفمند در حرکتند و فقط ایران را برای منافع خود می‌خواهند .
وی افزود: همه این موارد باعث عدم رونق اقتصادی در بخش میانی سرمایه‌گذاران مردمی، با زمین‌گیر کردن و معضلات و مشکلات تولیدکنندگان و صنایع و اصناف تولیدی را تعطیل یا نیمه تعطیل کرده است، در این میان گام آخر برای تحقق جهش تولید با مشارکت مردمی، احیای اعتماد عمومی برای جلب توجه مردم است تا شاهد ناهمراهی اکثریت مردم با دولت‌ها نباشیم. واقعیت این است که اکنون انقلاب اسلامی در فضای جنگ ترکیبی و تحریم‌های ظالمانه و همه جانبه قرار دارد و مهمترین آن جنگ اقتصادی است .مردم را باید همراه کرد و دلشان را به دست آورد تا الگوی موفق حضور مردمی در دوران دفاع مقدس، شاید تکرار و به دست آید.
نباید درجا بزنیم
محمدعلی حسینیان، استاد دانشگاه و فعال حوزه علم و فناوری نیز در ادامه این سمینار به سخنرانی پرداخت و با طرح این موضوع که ایرانیان، در بیشتر علوم و فنون از پیشگامان جهان بوده‌اند، عنوان کرد: متأسفانه ما در گذشته مدعی بسیاری از علوم و صنایع بودیم و حتی پس از تحولات غرب و پیشرفت علمی کشورهای غربی نیز پای ادعای خود ماندیم اما متأسفانه هیچ‌گاه در قرن‌های اخیر کار زیربنایی درستی انجام ندادیم.
وی همچنین به نقش صنعت چاپ در کشور اشاره کرد و افزود: می‌توان گفت که چاپ به جرأت تنها صنعتی است که رابط میان دنیاهای صنعت و تولید و فرهنگ و هنر است؛ ما ابتدا باید بدانیم در کدام نقطه در این صنعت قرار داریم؛ بخش اعظمی از تاریخ بشر، یک گام به جلو و دو گام به عقب بوده است. ما باید از درجا زدن جلوگیری کنیم و بدانیم کجای کاریم. این سؤال باید پرسیده شود که آیا صنعت چاپ ما ظرفیت کافی و مناسب برای سرمایه‌گذاری را دارد؟ متأسفانه در همه این سال‌ها، تلاش همه دولت‌ها برای بهبود روابط خارجی بوده است در حالی که اگر در این مدت به طور مستمر به خودکفایی پرداخته می‌شد، الان کشور ما در حوزه‌های گوناگونی به خودکفایی می‌رسید.
جدل طرفدار بیشتری نسبت به گفت‌وگو دارد
جلال ذکایی نایب رئیس اتحادیه لیتوگرافان فرد دیگری بود که در این همایش سخنرانی کرد، ذکایی گفت: مخاطب اصلی شعار جهش تولید، دولتمردان هستند، چیزی که باعث می‌شود این شعار در حد شعار باقی بماند، روبه‌رو نشدن با برخی حقایق و واقعیات است، دولتمردان ما به این باور نرسیدند که چه ظرفیت‌هایی در بخش خصوصی وجود دارد و برآیند بخش خصوصی تشکل‌های غیردولتی هستند. در این میان معتقدم انجمن علمی فناوری چاپ باید نمایندگی تمام بخش‌های علمی صنعت چاپ را داشته باشد و اتحادیه‌ها باید نماینده بخش خصوصی و زیرمجموعه خود باشند.
وی با بیان اینکه اما چنین چیزی نیست، افزود: عدم باور از زمانی ایجاد می‌شود که حکومت به این باور نرسیده است که تشکل‌ها می‌توانند بخشی از وظایف دولت را به دوش بکشند، باید این ذهنیت در کشور ما نهادینه شود. متأسفانه معضل جدی بخش خصوصی ما، عدم تمایل به گفت‌وگو است، متأسفانه جنگ و جدل طرفداران بیشتری نسبت به گفت‌وگو و تعامل دارد. در واقع علاقه داریم که پشت تریبون برویم و داد و فریاد کنیم، این روند ادامه پیدا می‌کند و در نهایت سر صنف بی‌کلاه می‌ماند.
ذکایی با طرح این سؤال که بخش خصوصی چقدر تلاش کرده تا ظرفیت‌های خود را در اختیار دولت قرار دهد، صحبت‌های خود را ادامه داد و عنوان کرد: گوهر فراموش شده در این حوزه، گفت‌وگو در زمینه‌های دولتی و غیردولتی است. تشکل‌ها باید با همکاری با انجمن‌های علمی مانند انجمن چاپ، نیازهای خود را بیان کنند و راهکار علمی و عملی خود را از انجمن طلب کنند. رویکرد گفت‌وگو اینگونه است، اما متأسفانه هنوز در وزارت‌خانه‌هایی مثل صمت و ارشاد، آمار درستی از صنعت چاپ وجود ندارد، حتی متأسفانه باید گفت که تعاریف نیز در وزارت‌خانه از صنعت چاپ نادرست و اشتباه هستند. با همه این تفاسیر، تنها خواسته بنده از مقامات دولتی و مسؤول برای صنعت چاپ این است که هر اقدامی ممکن است برای خشکاندن ریشه رانت در این صنعت انجام دهند.
مشکلاتی از جنس تولید
علیقلی اعظمی، فعال حوزه تولید کارتن و مقوا نیز در سخنانی کوتاه به موضوع چالش‌های موجود بر سر راه تولید اشاره کرد و گفت: در صنعت چاپ کشور به خصوص موضوع ناترازی انرژی مشکلی جدی داریم، ما همچنان با مشکلات زیرساختی و پایه مانند تأمین برق روبه‌رو هستیم. متأسفانه وضعیتی ایجاد شده که حتی امکان پیگیری این مطالبات نیز وجود ندارد. به زودی فصل سرما نیز از راه می‌رسد و مشکلات تأمین گاز و گازوئیل وجود خواهد داشت. انتظار داریم که احترام بیشتری برای شرکت‌های این حوزه در نظر گرفته شود. شرکت ما حدود شصت و شش سال قدمت دارد و نباید با این سابقه با چنین مشکلاتی روبه‌رو شود. چنین مشکلاتی سبب از دست رفتن نیروی کار می‌شود و کارگری که با کارخانه قطع همکاری کرده است به سراغ مشاغلی مانند تاکسی‌های اینترنتی می‌رود.
آتشه سلیمانی، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه رنگ نیز در سخنانی با بیان اینکه از سال‌ها پیش تلاش کردم تا بتوانیم استانداردهای مختلفی از جمله استانداردهای زیست‌محیطی برای صنعت چاپ و بسته‌بندی تعریف کنیم، عنوان کرد: من طرح خود را به وزارت ارشاد بردم که با تغییر وزیر، این موضوع بدون پیگیری باقی ماند، متأسفانه ما در این فرایند تلاش زیادی کردیم تا جلوی مواد خراب در صنعت بسته‌بندی گرفته شود و هوشمندسازی انجام شود اما از جایی به بعد، هیچ پیگیری خاصی انجام نشد.
به گفته وی، متأسفانه دلیل عدم موفقیت ما در کشور، همین بی‌نظمی و عدم تعهد به قانون است. اکنون یک دهه از طرح من برای تعریف این استانداردها می‌گذرد، در این سال‌ها، بسیاری از مواد سرطان‌زا به علت بسته‌بندی غیراستاندارد همچنان وجود دارند، متأسفانه یک دهه گذشته و بسته‌بندی ما از صادرات محصول عاجز بوده است و دلیل آن، نداشتن کیفیت لازم بوده است. با همه این مسائل، همچنان توجهی به این استانداردها نمی‌شود.
در پایان این مراسم از اسکندر خمسه‌پور پیشکسوت صنعت چاپ، خانواده زنده‌یاد کریم زارع، سعید باستانی، سعید حاجیلو، احمدرضا شفیعی، غلامرضا شجاع، حمید غفاری، سیدعبدالله غمیلویی، شاهرخ شیرمست، علیرضا عظیمیان، بهنام زنگی و محمد بیطرفان با اهدای لوح تقدیر و تندیس و هدیه تقدیر شد.